Nurdoğan ARSLAN ERGÜN-Mehtap HALICI
Geçtiğimiz yıl şubat ayında başlayan Rusya’nın Ukrayna’yı işgali Moskova’ya tarihin en büyük ambargo ve yaptırımlarıyla karşı karşıya bıraktı. Ukrayna savaşı ile birlikte birçok Batılı firma yaptırımlar nedeniyle Rusya pazarından çekilmek zorunda kaldı. Gucci, Chanel, Hermes, LVMH, Massimo Dutti, Zara, H&M, Adidas, Reebok, Levi’s, Bershka, Mango gibi özellikle küresel moda devleri ve perakende zincirlerinin yokluğu Rus pazarında büyük bir boşluğa neden oldu.
Türk şirketleri ise bu süreçte Rusya pazarına ihracatını artırmaya devam ediyor. 145 milyondan fazla tüketici potansiyeline sahip Rus pazarında, Türkiye uzun yıllardır altyapı ve müteahhitlik hizmetleriyle yer aldı. Ancak son dönemde Türkiye, Rusya pazarında bu kez perakende, ev tekstili, ev ve mutfak gereçleri ile de yer almaya başladı.
Türk şirketleri satın almaya geçti
Geçmiş yıllarda var olan Türk markaları yeni mağazalar açtı, çıkan zincirler Türk şirketlere satıldı, pazara ilk kez adım atanlar ise hızlı büyüme içine girdi. Rusya’dan çıkan İspanyol Mango ve İngiliz devi Marks & Spencer’ın ülkedeki varlıklarını Türk iş insanı Hüsnü Özyeğin’e ait Fiba Holding, küresel ayakkabı piyasasının en önemli oyuncularından Reebok’un 100’den fazla mağazasını da Türk şirketi Flo satın aldı. Satın alma görüşmeleri devam ederken bir yandan da Türk markaları Rusya pazarındaki bu boşluğu doldurmak adına Rusya’ya ilk kez adım atmaya başladı.
Boyner, iki markasıyla hızlı girdi
Perspective, Efor, İpekyol, Twist, Kiğılı, Koton, Penti, Colin’s, LC Waikiki, Mudo gibi Rusya’yı iyi bilen markaların artan gücüne yeni şirketler de katıldı. Türkiye’nin önde gelen gruplarından Boyner Holding’e ait Beymen bunlardan biri. Beymen bünyesindeki Club ve Network markaları Moskova’nın ünlü AVM’leri Aviapark, Metropolis ve Afimall City’de mağazalar açarak, Batılı ülkelere ait lüks markaların boşluğunu dolduran en önemli Türk markalarından biri oldu. Erkek giyim mağazası AC&Co Afimall City’de mağaza açarken, Rusya’daki ilk Loft mağazası da faaliyete geçti
Madame Coco ve Karaca’dan mağaza
Türk perakende devlerinin Rusya ilgili sadece giyim ile sınırlı kalmadı. Ev tekstilinin önemli markaları da Rusya’ya rotasını çevirdi. Ev tekstili ve dekorasyonu ürünleri alanında Türkiye’nin en büyük zincirlerinden Madame Coco, Moskova yakınlarındaki Mega Himki alışveriş merkezinde ilk mağazasını açtı. Ev tekstili ve aksesuarları alanında bilinen Türkiye’nin bir başka önemli markası Karaca Home, geçtiğimiz günlerde Moskova’daki Aviapark alışveriş merkezinde İsveçli H&M’in yerini kiralayarak Rusya’daki ilk mağazasını açtı.
Züccaciye sektörü de Rusya’da
Bu arada, Türkiye ev ve mutfak gereçleri sektöründe faaliyet gösteren çoğu firma yatırım ve özellikle de ticaret için Rusya’yı gündemine almış durumda. “Sektör olarak Rusya pazarı üzerinde hassasiyetle duruyoruz” diyen Züccaciyeciler Derneği (ZÜCDER) Başkanı Mesut Öksüz, Rusya-Ukrayna savaşı sonrasında bu ülkeye ihracatın çok fazla arttığına işaret etti. Görüştüğümüz firma temsilcilerinin bazıları yatırım için ‘biraz temkinli’ olsa da ticaretteki potansiyele işaret ediyor.
Depo açan Taç yeni iş modelini taşıyacak
Rusya’ya ilk kek kalıplarıyla online pazar yeri Ozon’da giren Taç, depo kurarak kendi ürünlerinin dağıtımını da yapıyor. Mutfak ürünleri grubunda A plus segmente hitap etmek için üretim yapan marka, Rusya’da yerel bir şirket kurdu. Taç Mutfak Eşyaları Yönetim Kurulu Üyesi Esra Kuştemir, “Evde oturan kadınlar, ürünlerimizi tanıtıp satış yapacak, biz buradan kargolayacağız. Depolama, nakliye, paketleme gibi tüm detaylar bize ait olacak” dedi.
Bayilerle pazara giren Hisar, hızlı büyüyecek
Bu yıl verimlilik artışı için otomasyon yatırımlarına ağırlık verecek olan Hisar, ihracatta Rusya pazarına odaklanan markalardan biri. Hisar Çatal, Kaşık ve Paslanmaz Madeni Eşya Başkanı İsmail Erdoğan, “Fuarlarla birlikte Rusya pazarına daha fazla ağırlık vereceğiz. Bölgeye bayiler üzerinden ulaştık. Rusya’ya ihracatı artırmayı hedefliyoruz. Biz ihracatçıyız, hangi tarafta kârlılık varsa, hangi pazarda potansiyel görürsek oraya yöneliriz” diye konuştu.
Keramika, ihracatını 1 yılda 4 kat artırdı
Keramika, Rusya pazarına 1 yıldır sofra eşyaları ihraç ediyor. Keramika Dış Ticaret Müdürü Faruk Yüce, “Bu alanda Rusya’da sektör var, ancak gerek üretim yeteneği gerekse trendleri takip edebilme açısından biraz geri kalmış. Bizim Rusya’da rekabet edebilirliğimiz çok yüksek. İhracatta ruble veya TL üzerinden işlem yapabilmemiz de büyük avantaj. İhracatımızda çok yüksek bir payı yok ama öncesine göre satışlarımızda 4 kattan fazla artış var” dedi.
Şanlıurfa’dan termos satışları hızlanıyor
Türkiye’nin ilk yerli termos üreticisi Şanlıurfa merkezli Termosan Çelik, Rusya pazarına ürün veren sektör markalarından biri. Termosan Çelik Genel Müdür Yardımcısı Zekeriya Sonuç, “Rusya’ya her yıl yükselen miktarlarda satış yapıyoruz. Talep edilirse markalara özel fason üretim de gerçekleştiriyoruz. Rusya-Ukrayna savaşı sonrası Batı ülkelerinin Rusya’ya uyguladığı ambargolar sonrası bu ülkeden ciddi talepler alıyoruz” ifadelerini kullandı.
Ulutaş, gelen siparişleri karşılamaya çalışıyor
Mutfak eşyaları grubunda Kahramanmaraş merkezli üretim yapan Ulutaş, internet kanalıyla gelen 3-4 paletlik satışı konteyner bazına taşımak istiyor. Bir firmanın temsilcisinden gelen siparişlerle Rusya’ya ürün verdiklerini kaydeden Ulutaş Metal Mutfak Eşyaları Yönetim Kurulu Üyesi Ali Ulutaş, “Rusya’da 11 mağazası bulunan bir firma ile de Antalya’da bağlantı kurduk. Şu anda devamlılığı olan bir anlaşmamız yok ama altyapımızı oluşturuyoruz” diye konuştu.
Katma değerli ürünlere talebi değerlendirecek
Korkmaz Mutfak Eşyaları, Rusya’ya ürün vermeye devam ediyor. Türk markalarının üretim kalitesi ve gücü sayesinde dünyanın her yerinden talep aldığını söyleyen Korkmaz Perakende Mağazacılık Satış Müdürü Berna Altınay, “Batılı markaların bu pazardan çıkmasının yanında Ruslar’ın kaliteli ürünlere olan ilgisi de bizi tercih sebebi yapıyor. Ruslar, markayı da kaliteyi de seviyor. Biz de pazarın bu talebine cevap vermek için çalışıyoruz” dedi.
