Mehtap HALICI
Türkiye’de alışveriş merkezleri kategori değiştiriyor. Son yıllarda değişen tüketici alışkanlıkları geleneksel perakendenin yerini karma kullanımlı alanlara bırakıyor.
Sektör, kişisel istek ve ihtiyaçların yerine toplumun tüm gereksinimlerini karşılayan alanlara dönüşüyor. Esas Gayrimenkul’ün desteğiyle Türkçe’ye çevrilen “Future Ready Retail” (Geleceğe Hazır Perakende) adlı kitabın tanıtım toplantısında; perakendenin geleceği ve sektörün önümüzdeki dönemde yaşayacağı dönüşümler anlatıldı.
Alışveriş merkezlerinin ve markaların iş yapma şekillerinin değiştiğini söyleyen Esas Gayrimenkul COO’su Nevzat Yavan, herkesin alışık olduğu hazır giyim, yeme-içme ve eğlencenin olduğu klasik bakış açısının değiştiğine ve dönüştüğüne vurgu yaptı.
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de alışveriş merkezlerinin (AVM) yeniden yapılandığını ifade eden Yavan, sağlık, eğitim, medikal, spor, moda tarım gibi kategorilerin AVM’lerle bütünleştiğini belirterek, şöyle konuştu: “Geleneksel perakendenin önümüzdeki dönemde yüzde 70’e kadar küçüleceğini öngörüyoruz. Geriye kalan yüzde 30’luk alanlar ise yeni kategorilerin gelmesiyle oluşacak. Önümüzdeki 3 yıl içerisinde Türkiye’de alışveriş merkezleri yüzde 10 seviyelerinde kategori değişimi yaşayacak. Çünkü müşteri bunu istiyor.
Bu da ciddi bir dönüşüm anlamına geliyor. Alışveriş merkezlerinin de bunu sağlaması gerekecek.” Bugün alışveriş merkezlerinde tıp sınavlarına hazırlık kursları ile diş ve güzellik kliniklerinin olduğunu belirten Yavan, bazılarının çatılarında veya ortak alanlarında tarım dahi yapıldığını söyledi. Birçok yapıyı bir arada bulunduran bütüncül projelere ilginin artığını söyleyen ‘Geleceğe Hazır Perakende’ adlı kitabın yazarı ve perakende stratejisti Ibrahim Ibrahim, geleceğin alışveriş merkezlerinin al-sat sisteminden öteye geçmesi gerektiğini vurguladı.
Ibrahim, AVM’lerin bulunduğu lokasyona göre farklı fonksiyonlar sunarak, toplumun tüm ihtiyacını karşılayan alanlara dönüşmesi gerektiğini belirterek, şunları söyledi: “Vasat ve ‘seri üretim’ dükkânlarının birçok ihtiyacın karşılandığı bütüncül alanlara dönüşmesi gerekiyor.
Çünkü alışveriş merkezleri topluluklarla ve tüketicilerle bağlarını yitirdi. Bu yüzden klasik al-sat sistemine konu olan perakendenin yüzde 30’a kadar azalacağını öngörüyoruz. Bu sebeple de bu yerleri yeniden tasarlamalıyız“ dedi.
“Bu yıl dengeli bir piyasa öngörüyoruz”
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de AVM sektörünün önemli bir dönüşümden geçtiğini belirten Esas Gayrimenkul CEO’su Cem Eriç, bu dönüşümle birlikte AVM’lerin şehir yaşamının vazgeçilmez bir parçası olarak tüm paydaşları için değer yarattığını söyledi.
Eriç, şöyle devam etti: “Alışveriş merkezleri sosyal hayattaki vazgeçilmez rolünün yanında, içinde yer alan mağazalarla birlikte çok büyük bir ekosistem yaratıyor. Bu ekosistemin ülkemizde üretim, lojistik, altyapı dahil olmak üzere birçok farklı sektörü kelebek etkisiyle besleyerek, önemli bir ekonomik değer yaratıyor.”
Seçim sonucu ne olursa olsun dengeli bir piyasa öngördüklerini de ifade eden Esas Gayrimenkul CEO’su Cem Eriç, “Dönemsel hareketler görebiliriz. Bu sene dengeli bütçeler yapmıştık ve bizi çok şaşırtacak sonuçlar göreceğimizi düşünmüyoruz. Enflasyon etkisinde devam edeceğimizi düşünüyoruz. Tabii süreçte ekonomi politikaları etkili olacaktır” diye konuştu.
Cirolar yüzde 164 arttı
Esas Gayrimenkul’ün portföyündeki alışveriş merkezlerinde ziyaretçi sirkülasyonunun Nisan’da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 28’lik bir yükselişle yüzde 164’lik ciro artışı sağladıklarını belirten COO Nevzat Yavan, “Enflasyondan arındırdığımızda da yüzde 84’lük pozitif artıştan bahsediyoruz. Bu güçlü ekonomik aktivite hem ziyaretçi sirkülasyonuna hem de cirolara etki etti” dedi.
