Çevreci yatırım balonu patladı mı?
Seher Alp
4 min read
Hisse senedi piyasaları bu yıl sert rüzgarlarla karşı karşıya kaldı. Çevresel, toplumsal ve kurumsal yönetişim (ESG) yatırımlarının karşısında kusursuz bir fırtına var. Rusya/Ukrayna çatışması, artan enflasyon, yavaşlayan büyüme, merkez bankası faaliyeti ve pandeminin kalıcı tesiri makroekonomik seviyede çok fazla belirsizlik yarattı. Bu, ESG yatırımlarının aleyhinde, güç, savunma, emtia üzere tipik olarak sürdürülebilir yatırımla alakalı olmayan bölümlerde daha güçlü performansa yol açtı. Lakin âlâ haber şu ki, bunu geçen yıl piyasalarda oluşan ESG balonunun aşırılıklarının doğal bir düzeltmesi ve mantıklı bir sonucu olarak görmek mümkün. Bu kelamlar, Janus Henderson Investors’ın Global Sürdürülebilir Pay Senedi Lideri Hamish Chamberlayne’e ilişkin.
2021’DE ŞİŞEN ESG BALONU
Chamberlayne, “2021, ESG ile ilgili her şeyin ve artlarında bir ‘hikaye’ olan büyüme paylarının güçlü bir yükseliş ivmesi gösterdiği bir yıldı. İştah, gelecekte olacakların vaadiyle doruğa ulaştı. Katı piller, hidrojen, plastik geri dönüşümü, yakıt hücreleri ve yeni elektrikli araçlarla alakalı şirketlere çok önemli bir fon yatırımı gerçekleşti. Bunun büyük bir spekülatif ESG balonu olduğuna inandık ve uzun müddettir devam eden yaklaşımımız doğrultusunda katılmadık. 2022’de balonun yüksek profilli bir biçimde patladığını gördük” diyor.
BEKLENTİ DEĞİŞMEDİ
Mevcut ortam ESG için şiddetli ancak orta vadede beklentiler büyük. Düzenleyici kurumlar ve hükümetler de daha sürdürülebilir bir global iktisada geçişi desteklemek için atılan adımlar ile ESG’ye odaklanmaya devam etti. Son sürdürülebilirlik gelişmeleri, global ısınmanın evvelce inanıldığından daha süratli olduğunu ve aksiyon muhtaçlığının ağırlaştığını öne süren Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin son raporunu içeriyor.
ESG yatırımları için kısa vadeli zorluklar bir gerçek, fakat uzun vadede beklentilerin tarafı değişmedi ve potansiyel olarak hızlandı. Bu nedenle oynaklık, sistemdeki aşırılıkların gecikmiş bir sarsıntısı ve sürdürülebilirlik yatırım trendlerini destekleyici olarak görülüyor.
“YÜKSELEN GÜÇ FİYATLARI FIRSAT YARATABİLİR”
Chamberlayne, “Enerji payları bu yıl büyük kazananlardan kimileri oldu. Kısa vadede ESG ve sürdürülebilir yatırım için olumsuz olsa da, yüksek petrol ve gaz fiyatlarının sürdürülebilir tahliller sunan şirketlerin eser ve hizmetlerinin benimsenmesini hızlandıracağına inanıyoruz. Sürdürülebilirlik inovasyonla yakından kontaklı ve dünyayı daha uygun hale getiren işletmeler arıyoruz. Açık bir örnek, yenilenebilir güç bölümü ve ilgili kalkınma projeleridir. Petrol ve gaz fiyatları yükseldikçe, kabul edilebilir getiri sağlayabilecek projelerin sayısı da artıyor. Daha geniş manada, birçok yenilenebilir proje için daha fazla talep görüyoruz” diyerek güç piyasasındaki trendi açıklıyor.
Chamberlayne’in verdiği öteki bir örnek elektrikli araçlar (EV’ler). Yüksek petrol ve gaz fiyatları, elektrikli araçları tüketiciler için daha cazibeli hale getiriyor. Artık MESKEN üreticilerine direkt maruz kalmamakla birlikte, elektrikli araçlarda temel teknolojiler sağlayan şirketler ilgi görüyor. Bunun içerisine örneğin konektörler, kablolama, yarı iletken yongalar yahut elektrik motorları giriyor.
Şu anda piyasaları endişelendiren enflasyon ve faiz değişim oranı açısından, bunun olağanlaşmaya hakikat bir geri dönüş olarak görülmesi gerektiğine inanılıyor. İzafi bir perspektiften, sıfıra yakın başlangıç noktası göz önüne alındığında faiz oranlarındaki artış kıymetli, lakin bir adım geri atıldığında, faiz oranları hala on yılların en düşük düzeylerinde. Bu nedenle, bu düzeylerin büyüme için uygun şartları temsil ettiği inancı hakim.
“YÜKSEK FAİZ BÜYÜMEYİ VURMAYABİLİR”
Şu anda medyada, yükselen faiz ortamında büyümenin ziyan gördüğüne dair yaygın bir telaffuz var. Chamberlayne’e nazaran bu aslında gerçeği yansıtmıyor. 1990’ların başlarına baktığımızda gerçekleşen Fed faiz sıkılaştırma döngüsü sayısı dört. Bunların üçünde büyüme daha güzel performans gösterdi. Ayrıyeten, teknoloji bu dört periyot boyunca yatırım yapılabilecek en güzel kesimdi. Büyüme bu sefer daha âlâ performans göstermese de, bu anlatının yakın tarihten kopuk olduğunu savunuyor Chamberlayne.
